تئاتر نوعی سیاست است اما سیاسی نیست/ ققنوسی که از آتش برمیخیزد!
تاریخ انتشار: ۶ فروردین ۱۴۰۳ | کد خبر: ۴۰۰۰۸۶۹۵
به گزارش خبرنگار مهر، از سال ۱۹۶۱ روز ۲۷ مارس به نام روز جهانی تئاتر نامگذاری شد و هر ساله یکی از هنرمندان و چهرههای فعال تئاتر جهان به مناسبت روز جهانی تئاتر پیامی را منتشر میکند. پیام روز جهانی تئاتر در سال ۲۰۲۴ را یون فوسه نمایشنامهنویس و نویسنده مطرح نروژی نوشت. در تئاتر ایران هم هر ساله بزرگداشت روز جهانی تئاتر برگزار میشد و حتی خانه تئاتر به مناسبت روز جهانی تئاتر جشنهایی را با تاخیر و در اردیبهشت هر سال برگزار میکرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
از سال ۱۳۹۶ و برای اولین بار روز ملی هنرهای نمایشی وارد تقویم رسمی کشور شد و از آن پس روز هفتم فروردین به نام روز ملی هنرهای نمایشی ایران به ثبت رسید.
به مناسب ثبت روز ملی هنرهای نمایشی، هر ساله یکی از چهرههای شناختهشده و با سابقه تئاتر ایران پیامی را منتشر میکند. علی نصیریان، جمشید مشایخی، محمدعلی کشاورز، اکبر زنجانپور، سعید پورصمیمی، رضا بابک و اسماعیل خلج هنرمندان مطرح تئاتر ایران طی سالهای گذشته پیام روز ملی هنرهای نمایشی را نوشتند و در سال ۱۴۰۳ محمود عزیزی عهدهدار نگارش این پیام شد.
محمود عزیزی نیز از هنرمندان با سابقه تئاتر ایران است. عزیزی دارای مدرک دکترای هنرهای دراماتیک از دانشگاه سوربن فرانسه است که در عرصه ترجمه، پژوهش و تدریس تئاتر فعالیتهای مستمری داشته است. وی همچنین به عنوان کارگردان تئاتر نیز آثار مختلفی نظیر «بیژن و منیژه»، «میخواهم میوسیوو را ملاقات کنم» و «تئاتر بیحیوان» را روی صحنه برده است.
در متن پیام محمود عزیزی به مناسبت روز ملی هنرهای نمایشی چنین آمده است:
«یک بار دیگر روز جهانی تئاتر بر نمایشگران و تماشاگران این فعالیت اجتماعی تاثیرگذار شاد باش گفته که این فعالیت زیبا را تا به امروز و فردای بشریت پاس میدارند و به نمایش معنا میبخشند. از دیرباز موضوع نمایش یا زیباشناسی صحنه درگیر بدفهمیها شده است. زمانی گذشت تا قوانین رفته رفته مهر تایید بر ارزشمندبودن این شاهکار خلاقیت انسان در آموزش اخلاق، رفتار و زیبایی را پذیرا شوند. هر چند به تناسب گذر زمان فعالان این عرصه هنری از سختیهای بسیاری عبور کردند و تا امروز جان خسته خود را از کجفهمیها با صبر و حوصله ابتکار و نوآوری حفظ کرده و هستی خود را به امروز رساندهاند.
چه بخواهیم و یا چه نخواهند تا زمانی که انسان هست نیاز به حضور تئاتر و یا به گفتهای این شکل از تظاهرات اجتماعی امری اجتنابناپذیر خواهد بود و خواهد ماند. از دوران افلاطون تاکنون تاریخ نمایش نارضایتی از نوع نگاه به جهان هستی را سپری کرده است. در دورانی برای مصادره تئاتر سالنهای عظیم و باشکوه ساخته شد و از گروههای نمایشگر دعوت میشد تا در این سالنها نمایش به پا کنند، مردم را سرگرم کنند و به توصیف قهرمانان مورد قبول قشری خاص و کسب امتیاز فرهنگی و هنری برای آنان بنمایند. اما تئاتر همچنان در کنار مردم بوده و خواهد ماند، پدیده تئاتر و هنرمندان تئاتر در همیشه تاریخ از دل مردمان برخاستهاند و همیشه جایگاه مردمی خود را حفظ و ستایش میکنند.
یادآور میشوم که در دوران طلایی یونان شخصیتهای حکومتی اسپانسر تولید نمایش میشدند تا از این طریق امتیاز بدست آورند و نامشان در لوحههای تهیهشده برای این منظور ثبت شود. حتی زمانی پیش میآمد که به ستارگان تئاتر مسؤولیتهای حکومتی داده میشد و این روند را هنوز هم شاهد هستیم.
تئاتر چه پدیدهای است که در طول تاریخ حضورش همیشه مورد بیمهری و یا ستایش قرار گرفته است؟ شاید به این دلیل که تئاتر آیینه زندگی است و هنرمند تئاتر میکوشد تا در این آینه وجهه زیبای زندگی را بنمایاند چرا که تئاتر، پویا است، آموزشگر است، شادی میآفریند، سوال مطرح میکند و مخاطب را نسبت به شرایط زندگی پرسشگر میکند. تئاتر توانسته است با هوشمندی در اشکال مختلف نمایش تن ستمدیده خود را تا به امروز حفظ نماید.
وقتی صحبت از تئاتر دولتی، ملی، آزاد و غیره میشود باید همواره هوشیار باشیم که این دستهبندیها عامل ایجاد تفرقه میان خانواده بزرگ تئاتر نشود. مرزبندی میان این اشکال مختلف تئاتر امری اجتنابناپذیر جهت پژوهش است ولی در کل در هر شکل از نمایش، نباید دچار مرزبندی بهرههای سیاسی و ایجاد تفرقه شد. همینک که این سخنان گفته میشود گوشهایی مشغول راهی برای حمله هستند تا اصل موضوع تئاتر و روز جهانی تئاتر و روز همبستگی خانواده بزرگ تئاتر را به بیراهه بکشانند. چراغ تئاتر همیشه روشن و پرسو است حتی اگر سودجویان سعی دارند گاهی آن را کمسو کنند.
جوامع هوشمند همیشه به ایثار هنرمندان تئاتر توجه دارند و میدانند این پدیده تاریخی همچون هوا برای زندگی لازم است. از اینسو همیشه شاهد تولید آثار فاخر هستیم که عموم مردم مشتاق تماشای آن هستند. تئاتر نوعی سیاست است اما سیاسی نیست. اگر سیاسی بود عمری طولانی نداشت. عمر تئاترهای سیاسی مانند گروههای سیاسی کوتاه است. ما باید پرهیز کنیم تئاتر سیاسی نشود تا از اهداف خود دور نشود. تاریخ تحولات تئاتر از دوران گذر از آیین تا کنون، از تئوریهای عدیدهای که برآمده از شرایط جوامع بشری است شکل گرفته که گویای مسؤولیت تئاتر در برابر جامعه خود است. اشتیاق وافر به پویاکردن تماشاگر برای مبارزه علیه نابرابری، اشتیاق به بالا بردن سطح آگاهی مردم، مواردی است که همیشه تئاتر را زیر ذرهبین قدرتهای سیاسی قرار داده و سعی نموده تا از این توان مقدس به سود خود بهره ببرد. حال آنکه تئاتر و فعالیت تئاتری برای عموم مردم است و دسته یا گروه نمیشناسد، همانطور که شعار یونسکو این بود که تئاتر پل ارتباطی ملتها است.
اگر تئاتر در دورانی سخت در آتش تنگنظران پر و بال خود را سوخته میبیند باز همچون ققنوس دوباره بال میابد و به پرواز ادامه میدهد و با نمایشی از خیال که هم درام است و هم کمدی بهمانند زندگی به حیات خود ادامه میدهد. پس بر بالهای تئاتر بنشینید و وارد نمایش خیالانگیز شوید، خیالی که هم واقعیت است و هم رویا، تئاتر و زندگی لازم و ملزوم یکدیگرند.
روز جهانی تئاتر را بر تمام سربازان جان بر کف تئاتر، این سنگر انسانساز و تماشاگرانش که معنابخش تئاتراند، تبریک عرض مینمایم.»
کد خبر 6061527 فریبرز داراییمنبع: مهر
کلیدواژه: روز ملی هنرهای نمایشی روز جهانی تئاتر محمود عزیزی هنرمندان تئاتر تئاتر ایران هنرمندان تئاتر درگذشت چهره ها تئاتر ایران فیلم کوتاه اکران نوروزی فیلم سینمایی موسیقی ایرانی شبکه مستند سیما بنیاد فرهنگی هنری رودکی کنسرت موسیقی انیمیشن بازیگر تئاتر کارگردان تئاتر فیلم آسمان غرب روز ملی هنرهای نمایشی روز جهانی تئاتر تئاتر ایران
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۴۰۰۰۸۶۹۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
نگاهی به تئاتر شاماران/ردپای افسانه جاماسب در زندگی سیاه باز
گروه فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری آنا ـ ونوس بهنود: نمایش شاماران به کارگردانی ساسان شکوریان ترکیب هنرمندانهای از هنر پیشینهدار سیاهبازی و افسانهای کهن از داستانهای هزار و یک شب را بازگو میکند.
تماشاخانه سنگلج، یکی از قدیمیترین سالنهای نمایش تهران است که این روزها ضرورت تعمیر، نگهداری و توسعه آن سوژه اخبار شده، این بار نیز با نمایش شاماران، هنرمندان و هنردوستان را میزبانی کرد.
شاه ماران یا شاماران اسطورهای از موجودی نیمهزن و نیمهمار است که در بین مردم کردنشین سمبل برکت، دانش و شفا است. اما چه شد که هنرمندان سرشناس متعددی به دیدن نمایش این داستان اسطورهای نشستند.
میتوان اسرار هویدا کرد و نجات یافت
تئاتر هنر نخبگان است، اما دروازه یادگیری آن برای عموم گشوده است. شاماران در تلفیق زیبایی از سیاهبازی هنر کهن و اصیل ایرانی با افسانهای جامانده از هزارهها به دنبال انتقال همان پیامهایی است که هر روز در زندگی به آن نیازمندیم.
بازی روان بازیگران و تسلط بر نقش، چهرهپردازی متناسب با نقش و همچنین سیالیت زمانی از گذشته به دوره معاصر و برعکس اجرایی روان را در اختیار بیننده قرار میدهد. هر چند کارگردان میتواند کمی از ابهام ماجراها کاسته و کلیدهای بیشتری در اختیار تماشاگر قرار دهد، اما سطح اجرای مقبول غیر قابل انکار است.
سیاهباز در نقش جاماسب ظاهر میشود. جوانی که در افسانهها برای پیدا کردن عسل در غاری حبس میشود و دوستانش تنهایش میگذارند. دراین نمایش گنجی که میتواند زندگی سیاهباز را دگرگون و او را از فقر و فلاکت برهاند جایگزین عسل شده است. سیاهباز در قبرستانها به دنبال گنج است و کیست که نداند بر روی هر گنجی ماری خفته است.
در افسانه جاماسب او به باغ مارها که در کنار شاه مار خود زندگی میکنند میرسد و به شرط آن که جایی ازاین مکان نامی نبرد، زندگی خود را با شاه مار آغاز میکند. شاه مار با چهرهای موحش تنها یک تمنا از او دارد و آن هم وفای به عهد است. اما جاماسب برای نجات خود بارها و بارها عهدشکنی میکند.
آنجا که دروغ است وقاحت موج میزند
شاماران یکی از سمبلهای مورد احترام مناطق کردنشین است که به عنوان نشانه برکت و دانش تصاویر آن در جای جای خانهها کشیده و از تصویر آن مجسمه و گلدوزیهایی در بین لوازم زندگی دیده میشود. آن چهره کریه زنی که نیمی از تنش یک مار است، بر خلاف آدمهای روی زمین به وفاداری و صداقت ارج مینهد.
اما هرجا دروغ باشد، وقاحت موج میزند و سیاهباز به همراه گروهی از بازیگران به مصداق توده مردم با لودگی و مسخرهگی به عهده خود پشت پا میزند.
اما داستان در همین جا خاتمه نیافته است. به جای سکه و زر گنج واقعی همان شاماران است که پادشاه برای بهبود خود از بیماری در به در به دنبال اوست. جادوگری که در بارگاه پادشاه است میگوید برای شفایش باید جغدی که در وجود خود دارد را بیرون بکشد. تمثالی از شومی و کراهت و خباثت.
سیاهباز که اسرار دیدن شاماران را بر ملا کرده توسط وزیر پادشاه اسیر میشود و با کمک او شاماران به نزد پادشاه آورده میشود. سیاهباز میگوید برای معیشت روی خود را سیاه کرده، اما دراین داستان به دلیل خیانت به گنجینه دانش و معرفت، روسیاه است. پرداختن به افسانههای بومی و طرح آموزههای آن، در وضعیتی که به اعتقاد نادر ابراهیمی نویسنده سرشناس، به یک رستاخیز اخلاقی نیازمندیم، همان چشمه آب روانی است که هر انسانی در عطش آن است.
نویسنده و کارگردان در نهایت شاماران را، چون افسانهاش به دست پادشاه میدهد و او تکه تکه میشود. اما پایان خوش آنجاست که به خاطر حماقت و حرص و ولع، هر که بدی کرده به سزای اعمالش میرسد. بر خلاف جاماسب که به دانش دنیا آگاه شده و حکیم بزرگی میشود، سیاهباز در قعر کردههای خود روسیاه باقی میماند. اما همیشه فرصتی برای بازگشت به سوی خیر هست. قلب پرمهر و سلامت سیاهباز به کمکش میآید تا بتواند تیرهروزی و تیرهرویی خود را به کنار بزند.
نمایش سیاهبازی شاماران در بیست و یکمین جشنواره بین الملی نمایشهای آیینی و سنتی ایران شرکت کرده تا آیینهای اصیل ایرانی را باردیگر نقل کند. اثری که هنرمندان و اهالی قلم بسیاری را به تماشای خود مهمان کرد.
این اثر نمایشی تا ۷ اردیبهشت در تماشاخانه سنگلج اجرا خواهد شد.
انتهای پیام/